Nước mắm Phan Thiết từ lâu đã trở thành đặc sản nổi tiếng, chất nước mắm có vị ngọt thơm đậm đà từ cốt cá. Phan Thiết chính là một trong những ngư trường đánh bắt cá bậc nhất Việt Nam. Ngoài nước mắm Nha Trang, nước mắm Phú Quốc nơi đây được mệnh danh là “cái nôi của làng nước mắm”. Nước mắm Phan Thiết đã ra đời từ hơn 200 năm nay.
Từ bao đời này, Phan Thiết Mũi Né lừng danh là ngư trường đánh bắt cá bậc nhất Việt Nam. Nơi quy tụ hàng trăm ngư dân lao động, cùng nguồn hải sản vô tận từ biển cả và là nguồn sản xuất ra các chai nước mắm Phan Thiết thơm ngon hảo hạng. Từ một nghề truyền thống địa phương hình thành từ thế kỷ 18, nước mắm Phan Thiết trở thành đặc sản nổi danh, được thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng.
Phan Thiết: Làng nước mắm 200 năm tuổi
Ngay từ những năm 1809 đến năm 1930, nghề sản xuất nước mắm Phan Thiết đã trở thành một ngành công nghiệp độc đáo so với cả nước, là ngành công nghiệp duy nhất trong nền kinh tế địa phương. Năm 1904, Công sứ Pháp ở Bình Thuận đã đánh giá, Phan Thiết chính là một trong những trung tâm quan trọng nhất của Trung Kỳ về phóng đại lên thương mại và công nghiệp chế biến nước mắm.
Tại đây, làng nghề làm mắm hình thành do ban đầu, ngư dân đánh bắt cá nhiều không tiêu thụ hết nên chuyển qua muối cá để bảo quản, sau đó họ nghiên cứu, sáng tạo ra phương pháp kéo rút sống lấy nước mắm từ thô sơ đến hoàn chỉnh.
Để có được những chai nước mắm Phan Thiết thơm ngon, thời kỳ đầu, nước mắm được muối trong lu, khạp sành. Cá cơm, cá nục tươi sau khi đánh bắt về sẽ được đưa thẳng từ ghe đến xưởng làm mắm. Cá muối dùng chế biến nước mắm theo phương pháp cổ truyền là gài nén. Lu sành được người địa phương quen gọi mái vú có đục vòi ở gần đáy để rút nước mắm. Cá được đảo liên tục đến khi chượp (tức là hỗn hộn cá ướp muối) chín thì tiến hành kéo rút liên hoàn.
Qua một thời gian khá dài, đến năm 2007, nước mắm Phan Thiết đã được Cục Sở hữu trí tuệ – Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Quyết định ghi nhận vào Sổ đăng ký quốc gia Tên gọi xuất xứ hàng hóa “Phan Thiết”, là tài sản quốc gia được Nhà nước bảo hộ trên toàn lãnh thổ nước Việt Nam cho sản phẩm nước mắm sản xuất tại thành phố Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận.
Nước mắm nào Sản xuất ở Phan Thiết cũng là nước mắm Phan Thiết?
Không phải nước mắm vào Sản xuất ở Phan Thiết, cũng được thị trường chấp nhận là nước mắm Phan Thiết. Trên thật sự, để được cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “Phan Thiết”, các cơ sở sản xuất nước mắm phải được kiểm soát theo quy trình sản xuất một cách nghiêm ngặt, theo chuẩn của Bộ Y tế. các doanh nghiệp phải đảm bảo kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt trước khi sản phẩm được đến tay người tiêu dùng, không làm ảnh hưởng đến chất lượng nước mắm và phải nằm trong danh mục được phép sử dụng của Bộ Y tế.
Bên cạnh đó, những cơ sở sản xuất cần tuyệt đối tuân thủ thực hiện đúng quy định của pháp luật về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp, sản phẩm đáp ứng các điều kiện quy định về nguồn gốc xuất xứ và chất lượng; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm mới được gắn tem, nhãn chỉ dẫn địa lý một cách khắt khe nhất.
Nước mắm Phan Thiết vinh hạnh được Sách kỷ lục Việt Nam công nhận là Top 10 nước chấm gia vị lừng danh Việt Nam. Ngoài nước mắm Phú Quốc, nước mắm Phan Thiết hôm nay còn được xem là một trong những “món quà lưu niệm” đầy ý nghĩa, mà du khách khắp nơi khi đến tham quan nghỉ dưỡng tại thành phố biển đem về biếu, tặng người thân và bè bạn.
Chính vì những giá trị cao quý và khắt khe về quy trình kiểm soát chất lượng này, đã khiến doanh nghiệp Masan Consumer chọn Phan Thiết làm một trong những nơi thu mua nước mắm nhỉ. “60% lượng nước mắm cốt được chúng tôi thu mua từ Nha Trang, Phan Thiết… đáp ứng nhu cầu của hơn 80% hộ gia đình Việt. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng mạnh tay đầu tư gần 500 nhà thùng đạt chuẩn của Bộ Y tế và dây chuyền sản xuất khép kín tại Phú Quốc.” – Đại diên Masan chia sẻ.
Chất lượng nước mắm Phan Thiết tuy rất ngon nhưng để nói đến cái nôi thực tế của những chai nước mắm bí truyền, làm say lòng người thì chỉ có nước mắm được Sản xuất ở Phú Quốc – Vùng biển được thiên nhiên ban tặng nguồn cá cơm trù phú. Người dân sinh sống tại làng nước mắm ở Phú quốc cho hay: “Làng nghề cá cơm tại đây đã hình thành và phát triển từ trên 200 năm trước, do vùng biển này có nhiều rong biển và phù du làm thức ăn cho cá cơm nên Phú quốc có nguồn cá cơm rất dồi dào. Từ cuối thế kỷ 19, chúng tôi đã bán nước mắm cho các tàu giao thương của Campuchia và Thái Lan.”
Theo kết quả chúng tôi đã khảo sát, hiện tại Phú Quốc có khoảng 100 cơ sở sản xuất nước mắm, ước tính sản lượng trên 10 triệu lít/năm. và trong đó phải kể đến là nhà thùng nước mắm tại Phú Quốc: Nam Ngư, thuộc Doanh nghiệp Masan Consumer.
Vào ngày 27/5/2017, những chuyên gia Nam Ngư của Masan Consumer đã cho ra đời những chai nước mắm Nam Ngư Phú Quốc cao cấp. Sản phẩm được ủ chượp và đóng chai 100% tại Phú Quốc giúp giữ trọn vẹn hương vị đặc trưng của nước mắm ngay tại nguồn: đậm đà với hậu ngọt cá tươi, cùng mùi thơm đằm và sắc nâu cánh gián, đỏ trong sánh quyện. Sản phẩm hiện đã có mặt tại các cửa hàng bán lẻ và siêu thị trên toàn quốc. Masan Consumer tiếp tục chứng minh cho người tiêu dùng thấy sự chọn lọc của họ là hoàn toàn chính xác, khi chọn sử dụng nước mắm Nam Ngư để làm gia vị, nước mắm cho gia đình mình.
